Nếu bạn đã chọn hướng sử dụng VPS thì chắc chắn bạn đã từng sử dụng qua các dịch vụ Shared Host và có nhiều kinh nghiệm trong việc dùng host, nên các khái niệm cần thiết chắc bạn cũng đã hiểu nên ở bài này mình chỉ tập trung vào các khái niệm mới khi bạn sử dụng VPS.
Một khó khăn cho những người lần đầu tiên tiếp xúc với VPS đó là nhiều khái niệm chuyên nghành khó hiểu và không biết cách sử dụng nó như thế nào cho hiệu quả. Nếu bạn đang có ý định sử dụng VPS thì sẽ rất bổ ích nếu như bạn đọc qua những thông tin tại bài viết này.
I. VPS là gì?
VPS là từ viết tắt của cụm từ Virtual Private Server (Máy chủ ảo riêng tư). Một VPS cũng giống như Shared Host, đó là sẽ có nhiều VPS được đặt trên cùng một máy chủ vật lý và được tạo ra bằng một công nghệ ảo hóa. Vậy nó khác với Shared Host ở điểm nào mà giá lại cao hơn mà phục vụ được web lớn hơn?
Lý do là đối với Shared Host, các gói host đó đều được chia sẻ tài nguyên được xác định từ một máy chủ vật lý với tài nguyên cho phép rất thấp.
Chẳng hạn như mình có một máy chủ với 6 cores/12 threads nhưng sẽ tạo ra 3 VPS khác nhau với thông số là 2 cores/4 threads và ở gói VPS đó mình sẽ tạo ra 50 gói Shared Host sử dụng chung tài nguyên từ 2 cores/4 threads này. Nghĩa là với 2 cores/4 threads, bạn sẽ chia cho các gói Shared Host và các tài nguyên từ cấu hình này sẽ được chia sẻ lẫn nhau, người xài ít thì dành phần cho người xài nhiều nhưng không được quá mức xử lý cho phép của 2 cores/4 threads.
Còn đối với VPS thì lại khác, mỗi VPS đều sở hữu các thông số RAM hoàn toàn tách biệt và bạn có thể sử dụng toàn bộ tài nguyên được cấp phát. Chẳng hạn VPS bạn có 2GB RAM, 2 CPUs thì bạn sẽ hoàn toàn sử dụng hết các tài nguyên này mà không bị chia sẻ bởi các website khác vì mỗi VPS là một hệ thống máy chủ ảo độc lập dựa trên một máy chủ vật lý.
Đó là lý do tại sao mà khi sử dụng VPS, website bạn sẽ không bị chậm vì quá tải và sẽ bảo mật tốt hơn.
II. Các thông số cần biết khi mua VPS
Khi mua VPS bất kỳ ở đâu thì bạn đều được chọn các thông số như sau và giá cả của VPS sẽ phụ thuộc vào thông số đó. Các thông số này đều là của nghành kỹ thuật máy tính nên bạn có thể dễ dàng hiểu vì chắc dân IT đều biết cả bởi vì bản thân server cũng là một máy tính, chỉ có điều nó trâu hơn.
2.1) RAM
Trong máy tính thì RAM là loại bộ nhớ chính, nếu VPS bạn càng nhiều RAM thì khả năng truy xuất dữ liệu càng tốt bởi vì khi dùng VPS, bạn sẽ cần RAM để nó xử lý các vấn đề như xử lý các đoạn mã PHP với phần mềm PHP, xử lý truy vấn nhập xuất của database với MySQL, các ứng dụng nhỏ đi kèm, hỗ trợ đọc ghi dữ liệu,…nên thông số này rất quan trọng.
Hiện nay đa phần các dịch vụ VPS sẽ cho phép bạn chọn mức RAM từ 512MB đến 16GB (nếu bạn thấy VPS nào nhiều hơn 16GB RAM thì đó chính là Cloud VPS) và tùy theo lượng truy cập vào website của bạn cũng như cách tối ưu VPS thì bạn sẽ cần nhiều RAM hay ít.
Đối với nhu cầu sử dụng WordPress, bạn cần ít nhất 1GB RAM thì mới có thể sử dụng thoải mái được, vài trường hợp nếu bạn đã rành VPS thì có thể dùng loại 512MB và tối ưu cho nó thì có thể chạy tốt với lượng truy cập khoảng 5000/ngày và 100 user online cùng lúc.
Tuy nhiên có một hiểu lầm nhiều người mắc phải là khi sử dụng thấy VPS mình bị chiếm RAM thường rất lo lắng, điều này có khi ngược lại là rất tốt nữa. Bởi vì trong Linux, RAM còn dư sẽ được sử dụng để lưu cache các tiến trình trong máy chủ và nó sẽ tự giải phóng khi cần. RAM dùng nhiều thường là sẽ giúp các tác vụ xử lý nhanh hơn nên bạn không cần quá lo lắng, CPU tăng cao mới sợ.
2.2) SWAP
Mặc dù hầu như bạn không dùng đến tài nguyên của SWAP nhưng mình cũng xin giải thích nếu bạn có thắc mắc.
SWAP bạn hiểu nôm nà là một bộ nhớ ảo để lưu lại các hành động xử lý cũ nếu như bộ nhớ RAM của bạn bị đầy (overload), bản thân SWAP là một không gian lưu trữ trên ổ cứng chứ không phải là một bộ nhớ độc lập.
Tuy nhiên, bạn vẫn có thể tự tạo swap trên VPS của mình và mình khuyến cáo bạn nên tạo swap để máy chủ đạt hiệu suất tốt hơn.
Xem thêm:
2.3) Disk
Disk hay còn hiểu đơn giản là ổ đĩa cứng (ổ cứng), không gian lưu trữ này sẽ được sử dụng để lưu các file cài đặt của hệ điều hành và các file của mã nguồn website bạn lưu trên đó.
Ổ đĩa hiện nay được chia làm 2 loại:
- HDD (Hard Disk Drive): Là loại ổ đĩa thông dụng nhất mà bấy lâu nay bạn sử dụng trên máy tính đó.
- SSD (Solid State Drive): SSD hoặc bạn cũng có thể nghe dịch ra tiếng Việt là ổ cứng bán dẫn, là một loại ổ cứng để lưu trữ dữ liệu nhưng nó sẽ có tốc độ truy xuất dữ liệu nhanh hơn loại HDD lên tới 300 lần, cái này mình không phải lấy từ các lý thuyết mà mình đã tiến hành test thử, ổ HDD có tốc độ truy xuất chỉ khoảng 80MB/s nhưng SSD thì có tốc độ lên tới hơn 400MB/s và vài trường hợp nó sẽ tính bằng GB (ví dụ VPS tại AZDIGI dùng RAID-10 nên tốc độ sẽ lên tới gần 2GB/s).
VPS loại ổ cứng SSD sẽ có giá đắt hơn loại ổ HDD. Và tuy nhiên không phải công ty nào cũng sử dụng ổ cứng hoàn toàn là SSD vì SSD cũng có nhiều loại và nhiều công nghệ sử dụng khác nhau, ví dụ như người ta có thể sử dụng ổ cứng SSD lai tạp (Hybrid SSD) hoặc dùng SSD làm cache (SSD Caching).
2.4) CPU Core
CPU Core nghĩa là lõi xử lý của CPU. Một Dedicated Server có số lượng core nhất định và nó sẽ được chia cho các VPS. Thường thì số core càng cao thì khả năng xử lý dữ liệu càng tốt.
Ở các gói VPS, trung bình bạn sẽ được chọn từ loại 1 core đến 6 cores.
2.5) Bandwidth/Transfer
Hai từ này đều có cùng một nghĩa là băng thông. Băng thông là gì thì khi mua host chắc bạn đã biết rồi nhưng mình cũng xin nói lại rằng, băng thông nghĩa là lưu lượng mà bạn được phép truyền tải dữ liệu đi.
Chẳng hạn bạn có 1 file có dung lượng 1GB trên VPS thì cứ 1 người tải bạn sẽ mất 1GB băng thông, tương tự với các loại file khác như hình ảnh, CSS, JS,….
2.6) IP
IP (Internet Protocol) nếu giải thích ra cặn kẽ khái niệm thì dài quá. Ở đây mình xin tóm gọn là số lượng địa chỉ IP mà bạn họ sẽ cấp cho bạn. Các dãy địa chỉ IP sẽ được nhà cung cấp chọn ngẫu nhiên cho bạn.
Thường thì nếu bạn chọn mua thêm nhiều IP khác nhau thì các dãy IP đó sẽ có chung một class A và B. Ví dụ: 192.168.1.1
/192.168.1.2
/192.168.1.3
.
Đó là 6 thông số cơ bản mà bạn cần biết khi mua VPS, trong đó thông số về SWAP có thể vài nhà cung cấp sẽ không hiển thị ra bên ngoài bảng giá, và có IP bạn sẽ được chọn số lượng cần mua tại trang đặt hàng.
2.7) cPanel, DirectAdmin hay Parallels Plesk?
Mặc dù cả 3 cái này sẽ không thật sự cần thiết cho bạn nếu sử dụng VPS cho mục đích cá nhân nhưng mình vẫn sẽ giải thích rõ để bạn có gặp thì biết mình nên chọn cái gì.
Cả 3 cái này là một Webserver Control Panel dành cho VPS hoặc Dedicated Server. Chức năng chính của nó là hỗ trợ bạn cấu hình webserver, tạo ra các gói host nhỏ hoặc thậm chí có thể phục vụ cho bạn việc bán host.
Cả 3 Webserver Control Panel ở trên đều là loại trả phí và nếu bạn chọn nó khi thuê VPS thì bạn sẽ phải trả thêm phí, giá dao động từ $8 đến $15 mỗi tháng. nhưng bên cạnh đó cũng có rất nhiều control panel miễn phí nhưng thiết nghĩ bạn chưa cần biết đến nó vội, bạn chỉ cần nắm được Webserver Control Panel là cái gì thôi.
cPanel là như thế nào?
cPanel là một Webserver Control Panel tốt nhất và phổ biến nhất trong thời điểm hiện tại. Nếu bạn đã từng dùng qua các gói Shared Host thì có lẽ cũng đã biết qua bảng quản trị cPanel X, đó chính là một chức năng của cPanel Control Panel.
DirectAdmin là như thế nào?
Chức năng cũng tương tự như cPanel nhưng ít chức năng hơn và ít phổ biến hơn, bù lại thì control panel này có giá rẻ hơn so với cPanel.
Parallels Pleks là như thế nào?
Thì cũng giống như cPanel và DirectAdmin thôi nhưng khác là nó hỗ trợ cả VPS Windows và VPS Linux.
Đó là 3 loại control panel mà bạn sẽ hay gặp phải ở phần tùy chọn dịch vụ thêm vào khi mua VPS.
2.8) Hệ điều hành CentOS, Ubuntu, Debian, Windows Server,…
Khi mua VPS họ sẽ hỏi bạn muốn sử dụng hệ điều hành nào, đây là vấn đề quan trọng mà bạn cũng nên hiểu rõ.
Hầu hết các dịch vụ cung cấp VPS sẽ hỗ trợ các loại hệ điều hành sau đây:
- CentOS (Linux)
- Ubuntu (Linux)
- Debian (Linux)
- Fedora (Linux)
- Windows Server (Windows)
Trong đó, nếu bạn dùng WordPress nói riêng hoặc chạy website PHP nói chung thì hãy chọn các loại hệ điều hành Linux. Bạn có thể chọn hệ điều hành CentOS hoặc Ubuntu vì đây là hai hệ điều hành nhiều người sử dụng, bạn sẽ tìm thấy nhiều bài viết hướng dẫn.
III. Managed VPS và Unmanaged VPS
Khi tiến hành thuê VPS, bạn cần nên hiểu rõ nhà cung cấp VPS bạn định thuê thuộc loại Unmanaged VPS hay Managed VPS để tránh các hiểu lầm về sau và vô tình đổ oan cho họ.
Thêm nữa, khi bạn xem giá dịch vụ VPS thì có những nơi có giá rất cao, mà cũng có những nơi có giá rất thấp, lý do chính là managed VPS hay unmanaged VPS.
3.1) Managed VPS là gì?
Managed VPS tức là loại hình dịch vụ cung cấp VPS cho khách hàng kèm theo dịch vụ quản trị. Dịch vụ quản trị ở đây bao gồm cài đặt/tư vấn mọi thứ về VPS mà khách hàng cần, cũng như tối ưu hiệu suất và bảo mật cho VPS.
Thường thì các Managed VPS có giá khá cao vì việc quản trị VPS không phải là dễ dàng, thích hợp cho những người không có nhiều kỹ năng quản trị VPS nhưng lại cần sử dụng VPS.
Cũng có một số nhà cung cấp họ không tính giá quản trị VPS vào khung giá hiển thị ra bên ngoài nhưng sẽ có phần tùy chọn dịch vụ quản trị VPS khi tiến hành đặt hàng.
Một số nhà cung cấp Managed VPS tiêu biểu:
3.2) Unmanaged VPS là gì?
Unmanaged VPS nghĩa là loại hình dịch vụ VPS không bao gồm việc quản trị VPS cho khách hàng, mà họ chỉ đảm bảo VPS của bạn không bị downtime hoặc các nguyên nhân khác xuất phát từ máy chủ chính.
Với dịch vụ này, mọi công việc như cài webserver, cấu hình, cài đặt các phần mềm, bảo mật,…đều phải do bạn tự làm. Và bạn cũng tự chịu trách nhiệm về các thiết lập của mình.
Unmanaged VPS sẽ có giá khá rẻ, có khi là rẻ gấp đôi so với các dịch vụ Managed VPS nhưng bạn chỉ nên sử dụng nếu như đã có kiến thức về VPS hoặc ít nhất là hiểu rõ về nó. Nếu bạn làm theo serie Học sử dụng VPS căn bản thì bạn nên sử dụng Unmanaged VPS để tự do làm những gì mình thích. Chứ mua loại Managed VPS thì chắc bạn đã không đọc serie này :D.
Một số nhà cung cấp Unmanaged VPS tiêu biểu:
- DigitalOcean (Cloud VPS)
- Linode (Cloud VPS)
- A2Hosting Unmanaged VPS
IV. KVM và OpenVZ
Cái này có thể bạn không thấy họ phân chia ra ở một số nhà cung cấp VPS, nhưng một số lại được chia ra thành 2 gói VPS riêng biệt với nhau, vậy KVM là gì mà OpenVZ là gì? Nó có ảnh hưởng gì tới website bạn hay không? Hãy cùng mình tìm hiểu nghen.
Về lý thuyết kỹ thuật của 2 công nghệ này nên mình xin không nêu ra ở đây vì nó không thật sự cần thiết để bạn tìm hiểu ngay bây giờ, mà mình chỉ nói qua về hiệu năng sử dụng của nó mà thôi.
4.1) KVM VPS là gì?
KVM là hệ ảo hóa toàn phần và các máy chủ ảo được tạo ra bởi hệ ảo hóa này sẽ được ảo hóa dựa trên phần cứng, nghĩa là các thông số bạn được cung cấp đều là tài nguyên vật lý hiện có trên máy chủ tổng. Các KVM VPS cũng không phụ thuộc lẫn nhau, chính vì vậy giá KVM VPS sẽ cao hơn OpenVZ.
Với KVM bạn sẽ có lợi thế được sử dụng nhiều tính năng riêng biệt của nó như hỗ trợ VNC, tự thiết lập lại RAM và ổ cứng, toàn quyền chỉnh sửa kernel,…
Ngoài KVM thì một số nhà cung cấp khác dùng hệ ảo hóa toàn phần tương tự như Xen, Hyper-V, VMWare,…
4.2) OpenVZ VPS là gì?
Đây không phải là hệ ảo hóa mà các máy ảo (hay gọi đúng hơn là các môi trường ảo – VE/Virtual Enviroment) để tạo các bản copy của một hệ điều hành phân thành các container nhưng nó vẫn có đầy đủ các tính năng cần thiết như một máy chủ ảo.Ví dụ bạn có 1GB RAM và 2 cores nhưng khi sử dụng, VPS của bạn sẽ không dùng hết số lượng tài nguyên này mà sẽ bổ trợ tài nguyên CPU cho các gói VPS khác trên cùng server.
Tuy nhiên một điểm khác biệt lớn của OpenVZ là chia sẻ tài nguyên. Ví dụ bạn có 1GB RAM và 2 cores nhưng khi sử dụng, VPS của bạn sẽ không dùng hết số lượng tài nguyên này mà sẽ bổ trợ tài nguyên CPU cho các gói VPS khác trên cùng server.
Về mặt so sánh thì KVM sẽ nhanh và tốt hơn OpenVZ nhưng OpenVZ lại có giá tốt hơn KVM và dễ dàng nâng cấp tài nguyên mà không cần khởi động lại VPS. Ngoài OpenVZ thì có một hệ ảo hóa khác cũng giống nó là LXC (Linux Container).
V. Chuẩn bị gì để mua VPS?
Cũng giống như mua host, khi mua VPS bạn cần chuẩn bị trước một số thứ như sau:
- Thẻ Visa hoặc PayPal
- Bản scan 2 mặt của CMND và bản scan 2 mặt của thẻ mà bạn dùng để thanh toán. Trường hợp họ cần thêm ảnh chụp các bill thanh toán thì cứ chụp một giấy tờ ghi đó có ghi địa chỉ của bạn kèm mộc đỏ là oke, nhưng cái này thì hiếm.
Nếu bạn là người mới thì mình khuyên dùng thẻ Visa, bạn có thể xem cách đăng ký thẻ Visa tại ngân hàng ACB theo bài này.
VI. Mua VPS ở đâu cho tốt?
Bạn có thể mua bất cứ VPS nào ở đâu để học theo serie này vì cách sử dụng VPS đều giống nhau. Nếu bạn muốn mua theo lời đề nghị của mình thì mình xin giới thiệu một số nhà cung cấp VPS quốc tế rất tốt mà giá cả cũng phải chăng.
Xem danh sách đầy đủ các nhà cung cấp VPS tốt.
Các nhà cung cấp mình nói trong ở dưới đều là Unmanaged VPS vì nếu bạn dùng VPS để học serie này thì hãy mua 1 Unmanaged VPS cho nó rẻ và bạn cũng có thể tự ý cài lại hệ điều hành.
AZDIGI
- Mức giá thấp nhất: 170.000 đồng/tháng
- Số lượng datacenter: 2 (Việt Nam)
- Tự cài lại hệ điều hành: Có
- Refund: Có
AZDIGI là một công ty của Thạch Phạm tại Việt Nam cung cấp Full SSD VPS giá rẻ mà vẫn đảm bảo được chất lượng tốt, tốc độ cao. Chỉ với 175.000 đồng/tháng là bạn đã có ngay một VPS 1GB RAM và 1 CPU cho cả hai gói OpenVZ và KVM.
Tuy nhiên dung lượng ổ cứng tại AZDIGI hơi thấp do sử dụng hoàn toàn ổ cứng là SSD với thiết lập RAID-10 nên phải hạn chế lại dung lượng tránh lãng phí và để đảm bảo giá thành bình dân cho người sử dụng. Khách hàng có thể mua thêm dung lượng ổ cứng nếu cần.
Trong vòng 10 ngày, bạn có thể yêu cầu hoàn tiền nếu không hài lòng với dịch vụ.
Linode
- Mức giá thấp nhất: $5/tháng.
- Số lượng datacenter: 6 (4 Mỹ, 1 Anh, 1 Nhật).
- Tự cài lại hệ điều hành: Có
- Refund: Không
Linode là sự lựa chọn khá phù hợp cho những người mới tập sử dụng VPS vì dễ đăng ký và có chất lượng khá tốt, có máy chủ tại Nhật nên bạn có thể chọn nó để sử dụng nhằm có tốc độ truy cập tốt tại Việt Nam. So với DigitalOcean lừng danh, Linode có giá tương đương nhưng VPS tại Linode sẽ có số lượng CPU cao hơn ở các gói tầm trung. Ngoài ra, Linode cũng có các dịch vụ đi kèm như Load Balancing để bạn có thể dễ dàng triển khai hệ thống phân luồng tải dễ dàng mà không cần thiết lập nhiều.
DigitalOcean (Unmanaged – Cloud VPS)
- Mức giá thấp nhất: $5/tháng
- Số lượng datacenter: 5 (2 Mỹ , 1 Singapore, 1 Hà Lan, 1 Anh)
- Dịch vụ Managed: Không
- Tự cài lại hệ điều hành: Có
- Refund: Không
Cloud Hosting chỉ là một công nghệ mạng máy tính, còn bản chất VPS thì vẫn là VPS nên bạn không cần đắn đo về ghi chú Cloud VPS của mình. Cloud VPS tại DigitalOcean có giá cũng khá rẻ, chỉ $5/tháng cho gói 512MB RAM và hỗ trợ server Singapore.
Thêm nữa, một lợi thế của dịch vụ Cloud VPS là bạn tự do tạo ra bao nhiêu VPS tùy thích, chỉ cần tiền có sẵn trong tài khoản và nó sẽ tiến hành trừ mỗi ngày. Khi không sử dụng nữa thì Destroy nó đi là bạn không tốn tiền nữa. Hình thức thanh toán là nạp credits vào tài khoản.
Tuy nhiên, có một nhược điểm tại DigitalOcean bạn cần biết là họ rất hay bảo trì các hệ thống máy chủ nên thi thoảng VPS của bạn sẽ vào không được.
VPS.NET (Unmanaged – Cloud VPS)
- Mức giá thấp nhất: $15/tháng
- Số lượng datacenter: 18 (đủ mọi châu lục)
- Dịch vụ Managed: Có
- Tự cài lại hệ điều hành: Có
- KVM: Có
- Refund: Có, trong vòng 30 ngày, chỉ áp dụng cho VPS. 10 ngày với Dedicated Server.
Là một Cloud VPS được nhiều chuyên gia WordPress khuyên sử dụng như Yoast, W3 Edge, StudioPress,…Điểm nổi bật của VPS.NET là số lượng datacenter rất nhiều nên bạn có thể chọn một datacenter gần nhất với mình để cải thiện tốc độ truy cập, ngoài ra họ còn có tính năng tự backup VPS miễn phí với tần suất 1 lần/ngày.
Còn một số lựa chọn VPS khác mà bạn có thể xem thêm ở bài Cẩm nang thuê host cho mọi người.
Lời kết
Ở trên là những gì mà những người mới cần nên nắm được trước khi tiến hành thuê VPS, các thông tin cần thiết có thể nhiều hơn thế này nhưng hiện tại mình thấy chỉ với những gì mình kể bên trên thôi là có thể hiểu được bản chất VPS là như thế nào rồi.
Nếu bạn đã tự tin để bắt đầu sử dụng VPS thì hãy xem tiếp bài Sử dụng VPS căn bản nhé.